En sağlıklı olan yöntem ilk doktor ziyaretini gebe kalmayı planladığınızda yani korunmayı bırakmadan önce yapmanızdır. İlk doktor ziyaretini hamile kaldıktan sonra yapmak her zaman yeterli olmayabilir. Sağlıklı bir hamilelik dönemi geçirmek, sağlıklı ve rahat bir doğum yapmak ve sağlıklı bir bebeğe sahip olmak için hamile kalmaya karar verdiğinizde doktorunuzla görüşmeniz önemlidir. Bizler, sizin ve dünyaya gelecek olan bebeğinizin zarar görmemesi için daha gebe kalmadan bazı önerilerde bulunuruz ve sürecin sağlıklı gelişmesi için planlamalara yaparız.
Gebelik öncesi muayene Gebelik öncesi muayenede amaç sizde var olan ve belki de sizin bilmediğiniz bir sorun varsa onu araştırmak ve sizin bedenen ve ruhen gebeliğe hazır olup olmadığınıza bakmaktır. Bu ilk muayenede önce dikkatli bir öykünüz alınır. Şimdiye kadar başınızdan geçen önemli medikal problemler sorgulanır. Daha sonra kalp hastalığı, diyabet, karaciğer hastalığı, böbrek hastalığı gibi kronik sistemik hastalığınız olup olmadığınız sorgulanır. Bu hastalıkların varlığı hamileliğin size zarar vermesine neden olabileceği gibi bebeğinizin sağlıklı gelişimine engel olabilmesi açısından da önemlidir.
Sistemik hastalıklar gözden geçirildikten sonra sıra daha spesifik olan jinekolojik hastalıklara gelir. Myom, yumurtalık kisti, endometriozis gibi hamileliğe engel olabilecek durumların varlığına yönelik ipuçları aranır ya da daha önceden bu tür durumların varlığı tespit edilmiş ise uygulanan tedaviler ve sonuçları ile ilgili bilgi edinilir. Bazı jinekolojik hastalıklar ve enfeksiyonlar hamile kalmada güçlüğe ya da hamile kalındığında düşüklere neden olabildiğinden jinekolojik öykü son derece önemlidir.
Obstetrik öykü olarak adlandırılan ve daha önceden yaşamış olduğunuz hamilelikler ile bunların sonuçları ile ilgili bilgiler de önemli ipuçları verebilir. Eğer daha önce doğum yaptıysanız bebeklerin doğum haftaları, doğum kiloları, doğum şekli, eylem ve doğum sırasında yaşanan özellikler değerlendirilir. Eğer daha önceden tekrarlayan düşükler, sakat ya da ölü doğumlar varsa doktorunuz yeniden hamile kalmanıza izin vermeden önce bunların nedenlerini araştırmak ve gerekiyorsa tedavi etmek isteyecektir.
Bizler bu ilk görüşmede akraba evliliği olup olmadığını ve ailelerinizde sakat doğum öyküsünü sorgularız. Amacımız genetik geçişli bir hastalık eğiliminizi araştırmaktır. Eğer şüphe var ise genetik danışmanlık ve genetik testler istenebilir.
Görüşmenin bir başka amacı da anne-baba adayının yaşam ve beslenme alışkanlıklarının ortaya çıkarılmasıdır. Bu alışkanlıklar hamileliğe ve bebeğe zarar verebileceği için mutlaka sorgulanmalıdır. Sigara, alkol veya başka zararlı maddeler kullanılıyorsa tamamen kesilmeli ve bunlar bırakılmadan gebe kalınmamaya özen gösterilmelidir. Varsa alerjileriniz, kullandığınız ilaçlar da gözden geçirilir. Eğer gebeliği planlıyorsanız en az 2 ay öncesinden FOLİK ASİT başlamak gerekir.
Muayene Öncelikle gerelkliyse ve şüphe varsa sistemik muayene yapılır. Jinekolojik muayenede vajinal ve pelvik enfeksiyonlar araştırılır. Transvajinal ultrasonografi ile rahim ve yumurtalıkların durumu değerlendirilir. Myom, kist, endometrioma, doğuştan veya sonradan olan rahim ve yumurtalık problemleri araştırılır. Eğer daha önceden yapılmadıysa ya da yapılmış olsa bile üzerinden 1 yıldan fazla zaman geçmiş ise mutlaka smear testi yapılmalıdır. Muayenenin son aşaması boy, kilo ve tansiyon tespitinin yapılmasıdır.
Laboratuvar incelemeleri
Antenatal- yani gebelkik öncesi şu testler istenir;
• Kan grupları (anne ve baba),
• Tam kan sayımı ve tam idrar tahlili,
• Hepatit B,C,Toxo,Rubella,CMV antikorları,
• Karaciğer ve böbrek enzimleri,
• Tiroid hormon ölçümleri…..
• Bazen hekimin şüphesi üzerine Prolaktin ve diğer hormonal tetkikleri istenebilir.
• Ayrıca Bayanın kan grubu Negatif , erkeğinki Pozitif ise, Anneden İndirekt Coombs (uyuşmazlık testi) istemek gerekebilir.